Η Μεγάλη Σαρακοστή ξεκινά την Καθαρά Δευτέρα και τελειώνει το Μεγάλο Σάββατο με συνολική διάρκεια 48 ημερών.Η νηστεία αυτή αποτελεί δοκιμασία εγκράτειας, πειθαρχίας και αποχής από πάσης φύσεως ηδονές του βίου που γίνεται σε ανάμνηση των Παθών του Χριστού. Στη συγκεκριμένη νηστεία δεν καταναλώνεται το κρέας, τα γαλακτοκομικά και τα αυγά και μόνο την ημέρα του Ευαγγελισμού και της Κυριακής των Βαΐων επιτρέπεταιτο ψάρι. Η κατανάλωση ελαιόλαδου επιτρέπεται μόνο το σαββατοκύριακο. Αντίθετα, καταναλώνονται όσπρια, θαλασσινά, ξηροί καρποί, δημητριακά, φρούτα, λαχανικά, ελιές και αφεψήματα. Θεωρείται μια καλή ευκαιρία για την εφαρμογή του μοντέλου της μεσογειακής διατροφής, που είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικά και υδατοδιαλυτές βιταμίνες.

Υπάρχουν διατροφικά οφέλη από την εφαρμογή της νηστείας;

Μειωμένα επίπεδα χοληστερόλης

Η εφαρμογή της νηστείας έχει ως αποτέλεσμα την αποχή από τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Αυτό σημαίνει ότι μειώνεται το προσλαμβανόμενο λίπος και βασικά το κορεσμένο λίπος, το οποίο είναι και το πιο επιβαρυντικό για την υγεία μας. Έτσι, μειώνονται οι τιμές της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων. Η μείωση της χοληστερόλης μπορεί να φτάσει ακόμα και τα 40-50mg, εάν ακολουθηθεί σωστά η νηστεία για όλη την περίοδο της Σαρακοστής.

Λιγότερο οξειδωτικό στρες

Όσοι νηστεύουν έχουν πολύ λιγότερο οξειδωτικό στρες λόγω της αυξημένης κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών, που είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες. Το οξειδωτικό στρες είναι αντίδραση του οργανισμού που θεωρείται γενεσιουργός αιτία της αθηροσκλήρωσης, του καρκίνου και των εκφυλιστικών νοσημάτων του νευρικού συστήματος, όπως η νόσος του πάρκινσον και η νόσος του άλτσχαϊμερ.

Μείωση της αρτηριακής πίεσης

Τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης μειώνονται εξ΄ αιτίας της μεγαλύτερης -σε ποσότητα και σε συχνότητα- κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών και οσπρίων, τα οποία έχουν αυξημένη περιεκτικότητα σε κάλιο.

Μείωση και έλεγχος του σωματικού βάρους

Η εγκράτεια, η οποία αποτελεί τη βασική έννοια της νηστείας, σε συνδυασμό με την μειωμένη πρόσληψη διατροφικού λίπους, συμβάλλει στο αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας και φαίνεται να οδηγεί σε μείωση βάρους και σωματικού λίπους.

Χρήσιμα tips για νηστεία:

• Επίλεξε τρόφιμα πλούσια σε πρωτεΐνη!
  Πολλοί νομίζουν ότι όσοι νηστεύουν δεν μπορούν να καλύψουν επαρκώς τις ανάγκες τους σε πρωτεΐνη, καθώς βρίσκεται μόνο σε ζωικής προέλευσης τρόφιμα. Κάτι τέτοιο, φυσικά, δεν ισχύει, μιας και όλες οι φυτικές τροφές, με εξαίρεση τα φρούτα, περιέχουν πρωτεΐνη.
  
  Δώσε έμφαση στα ψητά θαλασσινά (καλαμάρια, χταπόδι, σουπιές, μύδια), στα όσπρια (φακές, φασόλια, ρεβύθια, φάβα), στον αρακά, στους ξηρούς καρπούς και στα προϊόντα σόγιας (tofu, tempeh κα). Κάθε μέρα προσπάθησε να έχεις 2-3 ικανοποιητικές μερίδες από αυτά.
  
  Μάλιστα, αύξησε τη βιολογική αξία των φυτικών πρωτεϊνών δοκιμάζοντας συνδυασμούς οσπρίων με δημητριακά στο ίδιο γεύμα (π.χ. φακόρυζο) ή καταναλώνοντας ποικιλία φυτικών πηγών πρωτεΐνης κατά τη διάρκεια της ημέρας.

• Kατανάλωσε τα νηστίσιμα εδέσματα με μέτρο!
  Μην ξεχνάς ότι συνώνυμα της νηστείας είναι η εγκράτεια και η αυτοπειθαρχία. Αν και μια χαρά διατροφικές επιλογές, τα νηστίσιμα εδέσματα όπως είναι ο χαλβάς, το ταχίνι, το φυστικοβούτυρο, οι ξηροί καρποί, οι ελιές, η ταραμοσαλάτα, τα όσπρια/λαδερά με λάδι έχουν αρκετά λιπαρά, άρα και πολλές θερμίδες, γι’ αυτό και χρειάζεται να καταναλωθούν με μέτρο και σύνεση.

• Φάε αργά και συνειδητά!
  Προσπάθησε κάθε κύριο γεύμα σου να διαρκεί περίπου 15-20 λεπτά. Μην βιάζεσαι να ολοκληρώσεις το γεύμα σου. Απέφυγε να τρως σε όρθια στάση με παράλληλη απασχόληση σου σε άλλες στρεσογόνες δραστηριότητες.

• Αύξησε την απορρόφηση του φυτικού σιδήρου!
  Ο σίδηρος υπάρχει στις τροφές σε δύο μορφές: αιμικός σίδηρος και μη αιμικός. Ο αιμικός σίδηρος υπάρχει στο κρέας και απορροφάται περισσότερο από τον μη αιμικό, που περιέχεται στις φυτικές τροφές και αποτελεί τη μορφή που προσλαμβάνεται σε περίοδο νηστείας.
  
  Για να αυξήσεις την απορρόφηση του μη αιμικού σιδήρου συνδύασε το γεύμα σου μαζί με τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C (π.χ. πορτοκάλι, μανταρίνι, λεμόνι, κόκκινες πιπεριές) ή πλούσιες σε β-καροτένιο (π.χ. καρότο, βερίκοκο). Η βιταμίνη C αυξάνει έως και κατά 4 φορές την απορρόφηση του σιδήρου από τον οργανισμό. Προσοχή όμως…η βιταμίνη C θα πρέπει να καταναλώνεται ταυτόχρονα με τα τρόφιμα που περιέχουν σίδηρο! Βέβαια, και το β-καροτένιο αυξάνει την απορρόφηση του σιδήρου. Για παράδειγμα, εάν προσθέσεις καρότο στα φασόλια, αυξάνεται η απορρόφηση του σιδήρου.
  
  Επιπλέον, φρόντισε να αποφεύγεις τον συνδυασμό των τροφίμων που περιέχουν σίδηρο με τρόφιμα (π.χ. σοκολάτα) ή ροφήματα (π.χ. καφές, τσάι, κακάο) που περιέχουν τανίνες, οι οποίες μειώνουν σημαντικά την απορρόφηση του σιδήρου.